بررسی دوز پرتوی رسیده به پستان غیردرگیر، طی پرتودرمانی بیماران مبتلا به سرطان پستان ماستکتومی شده در ۳ بیمارستان در تهران

دوز رسیده به پستان غیردرگیر در طی پرتو درمانی پستان در بیماران ماستکتومی شده باعث افزایش بدخیمی ثانویه در آن ناحیه می شود و از آن جایی که در بخش های مختلف رادیوتراپی در کشور، برای درمان پستان ماستکتومی شده با توجه به نظر رادیوتراپیست و امکانات تجهیزاتی و موقعیت بیمار( setup )، روش درمانی خاصی مورد استفاده قرار می گیرد لذا در تحقیق حاضر میزان دوز رسیده به پستان غیردرگیر در بیمارانی که ماستکتومی و سپس رادیوتراپی شده اند، در 3 بیمارستان 1 h ، 2 h و 3 h در شهر تهران اندازه گیری و با یکدیگر مقایسه شد. در تحقیق حاضر که از نوع توصیفی ـ مقطعی است، 69 بیمار، در محدوده سنی 75-25 سال که ماستکتومی یک طرفه شده بودند مورد بررسی قرار گرفتند. اندازه گیری با استفاده از تراشه مکعبی ترمولومی نسنت( thermo luminescent dosimeter=tld ) که در نقاط مختلف روی پستان غیردرگیر قرار داشت، صورت گرفت. برای پرتودهی، دستگاه کبالت ـ 60 مورد استفاده قرار گرفت. نتایج به دست آمده، نشان می دهند که دوز رسیده به پستان غیردرگیر در بیماران درمان شده در بیمارستان 3 h به طور قابل ملاحظه ای کم تر از مقدار آن در بیمارستان 2 h بود(05/0 p< ). اگر چه مقدا دوز در بیمارستان 1 h نیز کم تر از آن در بیمارستان 3 h بود ولی این تفاوت از نظر آماری معنی دار نبود(05/0 p< ). در تمام موارد افزایش فاکتورهایی مانند حجم ناحیه درگیر، میزان ضخامت و پهنای قفسه سینه بیمار، باعث افزایش میزان دوز رسیده به پستان غیردرگیر شد. هم چنین با نرمالیزه کردن دوز پستان به دوز ورودی و حجم ناحیه درگیر، نیز بیمارستان 2 h بیش ترین و بیمارستان 3 h کم ترین مقدار را نشان دادند. به نظر می رسد، مهم ترین عامل افزایش دوز پستان غیردرگیر در بیمارستان 2 h طرز خواباندن بیمار بود و لذا پیشنهاد می شود از این روش برای درمان استفاده نشود و حتی الامکان روش درمانی بیمارستان 3 h مورد استفاده قرار گیرد.